Waterslag is een fenomeen waarover weinig gesproken wordt. Zou dit komen omdat een groot deel van de leidingen zich onder de grond bevinden? Met dit artikel wil ik waterslag de aandacht geven die het verdient.

Door: Jos Overschie

Zomaar twee artikelen over de schade die recent in België door waterslag veroorzaakt werden en tot veel verkeershinder, waterverspilling en verhoogde onderhoudskosten leiden.

Wat is waterslag?

Onder waterslag moet worden verstaan het optreden van drukveranderingen als gevolg van snelheidsveranderingen. De snelheidsveranderingen kunnen opzettelijk teweeggebracht worden door het manipuleren met afsluiters of door het schakelen van de pompen. Onopzettelijke snelheidsveranderingen treden op bij het uitvallen van pompen door stroomstoringen of het onjuist functioneren van afsluiters en terugslagkleppen. Ook leidingbreuk veroorzaakt tijdens graafwerkzaamheden, kan aanleiding geven tot waterslag.

In spreektaal

Een medium stroomt met een bepaalde snelheid door een leiding van punt A naar punt B. Als deze stroming plotseling onderbroken wordt of juist opgestart, kunnen er drukgolven ontstaan in een leiding. Voorbeeld: als een afsluiter te snel gesloten wordt, botst het medium als het ware tegen de afsluiter aan, waarbij de vloeistofstroom zich voortplant in tegenovergestelde richting. Ook daar zal de vloeistof een blokkering tegenkomen, waardoor de vloeistofstroom zich weer voortplant in de tegenovergestelde richting. De richting van de vloeistofstroom kan herhaaldelijk veranderen, waarbij hoge drukpieken in de leiding ontstaan. Afhankelijk van de hoogte van de drukpieken en de drukklasse en kwaliteit van de leiding zal dit wel leiden tot een leidingbreuk veroorzaakt door waterslag.

Alleen buiten Nederland?

Het is natuurlijk niet zo dat alleen de leidingsystemen in België en andere landen buiten Nederland defect kunnen raken door het waterslagverschijnsel. Ook in Nederland treedt dit fenomeen geregeld op, al zijn de voorbeelden hiervan op internet niet gemakkelijk te vinden. Waterslag is een voortplanting van een drukgolf door een leidingsysteem waar nadrukkelijk rekening mee gehouden moet worden om de betrouwbaarheid van het systeem niet in gevaar te brengen.

Waterslagschade inperken

Of een leidingsysteem gevoelig is voor waterslag, is gelukkig vooraf te berekenen via een waterslagberekening en het installeren van eventuele waterslagbeperkende installatieonderdelen. Uit de waterslagberekening zal blijken of, en zo ja welke, waterslagbeperkende maatregelen nodig zijn om leidingbreuk onder diverse omstandigheden te voorkomen. Meer over deze waterslagberekening en waterslagbeperkende installatieonderdelen is na te lezen in een aanvullend artikel.

Wat is jullie ervaring met waterslag, wat heb je aan dit probleem gedaan of zit je nog met een onopgelost probleem met waterslag? Laat het me weten door een reactie achter te laten opLinkedIn of door me een privé-bericht te sturen!