Laatst was ik over Total Cost of Ownership in gesprek met George van de Rijt. Hij tipte me aan het einde van ons gesprek nog even op een, wat hij vond, interessant artikel over iets met “….obsolesence…”, want de rest had ik niet verstaan over de telefoon. “Weer zo’n techneut die me een artikel aanraadt vol breuken en kwadraten. ,” dacht ik nog, “weten ze dan nog steeds niet dat ik geen technische achtergrond heb?”. Toch ben je dan benieuwd en besluit je het een kans te geven. Het artikel “The challenge of obsolesence: strategies for managing and maintaining an ageing asset base.”, bleek naast een hele mond vol ook een interessant artikel te zijn over veroudering, of beter gezegd: het plannen hiervan, of nog beter gezegd: het ontbreken hiervan. Hoewel…

Door: Robin Overschie

In dit artikel stellen ze een groot panel aan vertegenwoordigers uit de industrie een aantal vragen over de veroudering van machineparken en hoe ze hier mee omgaan. Hieruit bleek dat een groot deel van de ondervraagden geen idee hebben hoe oud de apparatuur is waarmee ze werken, vaak geen reserve onderdelen op voorraad hebben (en deze veelal ook nergens meer te krijgen zijn), regelmatig downtime ervaren door verouderde machines en bedrijfsmatig geen plan hebben om het probleem van veroudering aan te pakken. In eerste instantie schrok ik hiervan. Ik kreeg een beetje het beeld van een houtje-touwtje fabriek waarbij de processen aan elkaar geknoopt worden en het geheel met ducttape bij elkaar gehouden wordt. Dit is wat overdreven natuurlijk, maar toch blijkt dat het merendeel van de industrie geen idee heeft hoe het met de veroudering van machines om moet gaan, iets wat totaal niet klopte met het beeld wat ik van hen had.

Bron: Istock

Dit hele verhaal over veroudering zette me aan het denken, want had geplande veroudering niet ook nog een andere betekenis? En inderdaad, een zoektocht op Wikipedia bevestigde mijn falende geheugen: geplande veroudering, i.e. “Planned Obsolescence”, is een term die de laatste paar decennia steeds meer in zwang is geraakt bij bedrijven, maar niet op de manier zoals je misschien zou verwachten. Het is namelijk een tak van design dat zich bezighoudt met het doelmatig ontwerpen van producten met een vooraf bepaalde, vaak gelimiteerde, levensduur. Deze geplande veroudering is iets waar door de industrie wél veel tijd en energie in wordt gestoken. En niet voor niks, want door al deze tijd en energie zijn ze er ook steeds beter in geworden. Bedrijven kunnen tegenwoordig soms op het half jaar af voorspellen wat de verwachte levensduur van een product is dat ze produceren.

Bron: Getty Images

We zijn hier dus goed in, heel goed. Soms zelfs zo goed dat er een rechter aan te pas moet komen. Zo ook bij Apple, die in 2017 voor de rechter mocht komen, omdat het publiekelijk had toegegeven oudere modellen van de iPhone naar verloop van tijd bewust langzamer te maken, waardoor mensen een nieuwe moesten kopen. Deze trend is ook de pomptechniek niet ontgaan. Waar je vroeger met een tank zonder problemen over een pomp heen kon rijden, zakken ze tegenwoordig bij de eerste de beste cavitatiebel al door hun hoeven. Ook hier weer alle gekheid op een stokje natuurlijk, maar feit blijft wel dat pompen door de jaren heen steeds ‘lichter’ geworden zijn. Dit is geen staatsgeheim, maar kan elke veteraan in het vakgebied je vertellen. Kortom: we weten vaak heel goed hoelang een product mee zal gaan. Althans, van de producten die de fabriek úit gaan, want als het gaat om datgene wat er in de fabriek staat of wat er binnenkomt, lijken ze wel te verdwijnen in een black-box.

En dat brengt ons tot een prachtige tegenstelling, want waar er bij de uitgang van de fabriek verwoed gerekend wordt aan de levensduur van de producten door de aller knapste  koppen, wordt er bij de ingang zoveel mogelijk in het budget geknepen om maar zo min mogelijk aan verantwoorde inkoop, onderhoud en, “Huh?! Wat?”, asset management te hoeven doen. Aan de ene kant kan het dus wel en de andere niet? Dat is natuurlijk krommer dan krom, soep eten met een vork, water naar de zee dragen, geen peil op te trekken en geen touw aan vast te knopen. Hoe gaan we hier wat aan doen? Desperate times need desperate measures, dus het enige wat nog rest, is: nóg meer ducttape gebruiken. Door een rol te pakken, er een plakkertje vanaf te halen en hiermee, naast de grafiek van de omzet, ook eens die van de verouderende assets en toenemende onderhoudskosten te hangen. Laat de rekenwonders van de uitgang zich op dat grote rode vraagteken maar eens blind staren.

We zijn heel benieuwd naar jullie mening over geplande veroudering. Wordt hier genoeg aan gedaan of inderdaad alleen bij de uitgang? Ken je voorbeelden van best practices? Laat het ons weten door te reageren op LinkedIn of door een privé-bericht te sturen.

Meer van dit soort artikelen? Blijf eenvoudig op de hoogte door ons te volgen op LinkedIn of door je aan te melden voor de nieuwsbrief.

De Whitepaper van Eriks is hier te downloaden.